Çalıştığımız sektör ne olursa olsun veri, veri analitiği ve içgörü kavramlarını artık çok sık duyuyoruz. Peki bu kavramların anlamlarını merak ediyor musunuz? Veri, veri analitiği ve içgörü nedir? Tanımlarına göz atarak bir örnekle pekiştirelim.
Veri Nedir?
En basit haliyle; elde edilmiş bilgiye veri denir. Dijital dünyanın gelişmesiyle artık her an her yerde verilerimiz sürekli kaydediliyor. Örneğin bir web sitesine girdiğimizde, bir mobil uygulamayı kullandığımızda, sokakta yürürken bizi kaydeden güvenlik kameraları, kredi kartımızı kullandığımız an gibi bir çok örnek verebiliriz.
Veriler çeşitli kaynaklardan toplanabilir. Biz davranışımızla bir veriyi üretiriz. Dijital sistemler (uygulamalar, kayıt cihazları vb.) bu bilgileri bir veri merkezinde toplar. Artık bu bilgiler veriye dönüşmüş demektir.
Veri Analitiği Nedir?
Yukarıda bahsettiğim yöntemlerle zetabytelarca veri düzenli olarak kaydediliyor. Peki bu verilere ne oluyor? Bu veriler yazılımlar sayesinde daha anlamlı hale getiriyor. Üretim ve karlılık için veri sahibine ipuçları sunacak hale getiriliyor. Bundan 20 sene önce verilerin hızlı bir şekilde işlenmesi mümkün değildi. Gelişen teknoloji bize veri analitiği yöntemlerini hızlı bir şekilde gerçekleştirme imkanı sundu.
Veri analitiği konusunda çevik aksiyonlar alıp geç kalmadan verilerimizden faydalanmamız şart. Bu konuda vizyon sahibi olan şirketler rakiplerinin önüne geçiyor. Eğer siz henüz bir adım atmadıysanız hemen bir adım atmalısınız!
İçgörü Nedir? (insight)
Bilgileri topladık ve verileri elde ettik. Bu verileri anlamlı hale getirdik. Artık öğrendiğimiz bilgilerden yola çıkarak iş süreçlerimizi daha iyi hale getirebiliriz. Şirketimizi, iş süreçlerimizi daha verimli hale getirmek için yaptığımız çıkarımlara ve kazanımlara içgörü adı verilir. Bu adımda analitik verileri görselleştirerek değişimleri, trendleri takip ederek verilerden anlam çıkartabiliriz. Bu değerlendirme sonucu alacağımız aksiyonlar bize verimlilik katacak.
Daha İyi Anlamak İçin Bir Örnek
Örnek olarak bir kahve dükkanınız olduğunu varsayalım. Günde 12 saat açık olsun ve 6 saatte bir vardiyalı çalışan toplam 6 elemanınız var diyelim. 3 kişi sabah, 3 kişi öğleden sonra çalışıyor. Veri, analitik ve içgörü kavramlarını bu senaryo üzerinden örnekleyelim;
Örnek Veri
- 1 ay boyunca hangi saat aralıklarında ne kadar satış yapıldığı bilgisini gün gün elde edelim.
Örnek Analitik
- Bu bilgileri saat aralığı bazında gruplayıp toplayarak hangi saatlerde daha çok satış yaptığımızı gösteren bir grafik çizelim.
Örnek İçgörü
- Bu verileri inceleyerek ilk 6 saat ve son 6 saat arasında hissedilir oranda bir fark olup olmadığını artık rahatça görebiliriz. Aşağıdaki grafikte de görebileceğimiz gibi öğleden sonra sabah göre daha çok yığılma var. Bu yığılmayı önlersek öğleden sonra satışlarını artırabiliriz. Böyle bir durumda sabah çalışan bir kişiyi öğleden sonra vardiyasına alırsanız işletmenizin verimini artırmış olursunuz.
Veri, Analitik ve İçgörü Bize Ne Sağlar?
Bu çok basit bir örnek. Veri toplayarak ve üzerinde çalışarak çok faydalı detaylar yakalamak mümkün. Bunları bazılarını gözlemleyerek algılayabiliriz. Fakat günümüzde veriler o kadar hızlı büyüyor ki artık bu işlerden hakkıyla yapmak için dijital teknolojilerden faydalanmamız gerekiyor.
Bu kavramların üçü de birbirine bağlıdır. Biri olmadan diğeri anlamlı olmaz. Yeterince veri toplar, veri analitiği yapar ve içgörü oluşturursanız kendinizi, yaptığınız işin verimliliğini, müşterinizin memnuniyetini ve hatta muhtemel memnuniyetsizliklerini önceden algılama gücüne erişebilirsiniz. Bu da size; daha kaliteli ürünler, doğru önceliklendirme yapmak ve farkındalık gücü verecektir. Sanırım bunlar her işletmeyi bir adım daha ileri götürecek önemli adımlar.